Τα στοιχεία της Ρητορικής

Για την πραγματοποίηση του έργου που επιβάλλει
η ρητορική προσέγγιση,σημαντικά σύνεργα,
κληρονομημένα από την αρχή της δημιουργίας της,
είναι τα σχήματα λόγου,
όπως λ.χ. η μεταφορά ή η αλληγορία.
..
Τα σχήματα λόγου μπορεί να αναφέρονται
είτε στην υφή του λόγου,στο τοπικό χρώμα ή στις λεπτομέρειες
είτε στη δομή,στη συγκεκριμένη μορφή διαπραγμάτευσης του όλου θέματος.
..
Οι αρχαίοι ρήτορες έκαναν βασική διάκριση
μεταξύ των ρητορικών σχημάτων λόγου
-όπως είναι η μεταφορά,στοιχείο υφής-
και των αναφερομάνων στη γενικότερη διάταξη
ή συγκρότηση του λόγου
-όπως είναι η αλληγορία,δομική αρχή-.
..
Στην 1η κατηγορία ανήκουν τα σχήματα λόγου
της μεταφοράς,
της παρομοίωσης,
της προσωποποίησης,
της ειρωνείας,
της υπερβολής ή
της συνεκδοχής.
..
Στην 2η κατηγορία ανήκουν τα σχήματα της αλληγορίας,
του παραλληλισμού,
της αντίθεσης,
της συγκεντρωτικής ταυτολογίας,
της αποστροφής,
του ενθυμήματος,
της ρητορικής ερώτησης (interrogatio) και
της προοδευτικής κλιμάκωσης (gradatio).
..
Μολοταύτα,κάποια μετατόπιση από τη μια στην άλλη κατηγορία υπήρξε αναπόφευκτη,όχι μόνο επειδή οι ρήτορες δεν ακολουθούσαν με αυστηρή συνέπεια τους όρους,αλλά και γιατί ένας λόγος με στέρεη δομή αποτελεί ΚΡΑΜΑ ΔΟΜΗΣ και ΥΦΗΣ.
Η μια δεν μπορεί ουσιαστικά να ξεχωρίσει από την άλλη.
Πάνω απ' όλα,ο σύγχρονος ρήτορας επιμένει τα σχήματα λόγου,όπως όλα τα στοιχεία της ρητορικής,να αντικατοπτρίζουν και να χαρακτηρίζουν όχι μόνο τις διαδικασίες μόρφωσης των εννοιών στο μυαλό του ομιλητή,αλλά και την πιθανή ανταπόκριση του ακροατηρίου.
..
Για όλες αυτές τις αιτίες,τα σχήματα λόγου αποτελούν βασικά μέσα για την εξέταση της μορφής του ρητορικού λόγου ως προς την επιτέλεση του σκοπού του.
..