Το σύμπαν διακατέχεται από λογική και είναι διευθετημένο,κατά κάποιον τρόπο,ώστε να ικανοποιεί την ανθρώπινη διάνοια :
το αποκορύφωμα της γνώσης αποτελεί ταυτόχρονα,για τον Σπινόζα,1632-77,
το αποκορύφωμα της ελευθερίας και τη στενότερη δυνατή σύνδεση με τον θεό.
..
Ο θεός του Μαλμπράνς,1638-1715,εκλαμβάνει την τάξη ως απώτερο σκοπό των επιθυμιών του.
..
Ο θεός του Λάϊμπνιτζ,1648-1716,υπάγει τη βούληση του στην κρίση του,και δημιουργεί τον καλύτερο δυνατό κόσμο.
..
Ωστόσο,αυτοί οι μεγάλοι μεταφυσικοί του 17ου αιώνα,δεν παρέμειναν απόλυτα πιστοί στο καρτεσιανό πνεύμα,με την έννοια ότι συνέλαβαν την τέλεια μέθοδο στα πλαίσια μιας απόλυτης υπερβατικότητας,ενώ ο Καρτέσιος εννοούσε τη μέθοδο όχι ως εκδήλωση της θεϊκής δραστηριότητας,αλλά ως ρυθμιστικό παράγοντα της δραστηριότητας της ανθρώπινης διάνοιας.
..
Η ενότητα αυτής της διάνοιας,η νοητική ενότητα του ανθρώπινου είδους,ήταν ο ακρογωνιαίος λίθος αυτών των φιλοσοφιών.
..
Το ίδιο ισχύει ακόμη και για τον Λόκ,1632-1704,ο οποίος,παρά το γεγονός ότι αρνιόταν την καρτεσιανή θέση περί του έμφυτου των ιδεών και θεωρούσε ότι αυτές αποτελούν προϊόντα των αισθήσεων,παραδεχόταν ότι σε όλους διαμορφώνονται οι ίδιες βασικές διανοητικές αρχές.
..
Στους πιο τολμηρούς φιλοσόφους,η έννοια αυτή της ανθρώπινης ενότητας κατέληγε στην αναζήτηση μιας ενιαίας οργάνωσης της ανθρωπότητας :
ο Καρτέσιος είχε ήδη συλλάβει την ιδέα μιας παγκόσμιας γλώσσας,
ο Λάϊμπνιτζ επιχείρησε να την πραγματοποιήσει αναλύοντας με ορθολογικό τρόπο τις σύνθετες ιδέες σε απλές.
Ο ίδιος,εξάλλου,με βάση τις αναφορές τις οποίες έστελναν οι Ιησουίτες ιεραπόστολοι από την Κίνα,οραματίστηκε μία χριστιανοσύνη που θα εξαπλωνόταν σε όλη τη γη.
..
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου